“Endüstri 4.0”dan, “Toplum 5.0” endüstrileşme sürecine geçiş

Bir çok gelişmiş ve gelişmekte olan ülkede; Endüstri 4.0 ya da dördüncü sanayi devrimi olarak isimlendirilen, son üretim teknolojilerinin, otomasyon sisteminin ve bu sistemi oluşturan teknolojilerin birbirleriyle veri alışverişinde bulunduğu sistem konuşuluyor diyen İbrahim Akben, şu ifadelere değindi: ”Bu sistem; siber güvenlik, siber-fiziksel sistemler, bulut teknolojileri, akıllı fabrikalar, nesnelerin interneti, internet servisleri, öğrenen robotlar, büyük veri, sanal gerçeklik ve üç boyutlu yazıcılar gibi sistemleri içerisinde barındıran ve bu yüzden insan gücüne daha az ihtiyaç duyulan yüksek teknoloji ile çalışan fabrikalar olarak gündemdedir”.

ENDÜSTRİ 4.0 NİTELİKLİ İŞ GÜCÜ İHTİYACINI ARTTIRIYOR

Akben, Endüstri 4.0’ın üretim tesislerine, verimlilik artışı, düşük maliyetli üretim, kaliteli ve hatasız ürün üretme imkanı gibi avantajlar sağlaması beklenmektedir diyerek: “Endüstri 4.0 sürecinde yüksek teknoloji kullanılmasının özellikle niteliksiz iş gücü istihdamını da biraz azaltmasına karşın bazı alanlarda nitelikli işgücüne olan ihtiyacı da artırması beklenmektedir. Bu alanlar, periyodik ve acil bakım, kalite kontrol, inovasyon (yenilikçilik) ve AR-GE (araştırma geliştirme) çalışmaları, üretim planlama ve izlenmesi, mevcut sistemin yönetilmesi, teknik destek ve üretilen ürünler için yeni pazarlar bulunması ve ürünlerin ihracatının yapılması gibi istihdam alanlarında ihtiyacın artması beklenmektedir.

Gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler endüstri 4.0’ın avantajlarını ve dezavantajlarını tartışırken, robotik ve dijital teknoloji gibi yüksek teknoloji sistemlerinin kullanıldığı Japonya, endüstri 4.0 ile birlikte anılmıyor. Çünkü Japonya Endüstri 4.0’nın ötesine geçerek Toplum 5.0 (Society 5.0)’ı tartışmaya başladı yola çıkış felsefesi olarak ise ‘Teknoloji toplumlar tarafından bir tehdit olarak değil, yardımcı olarak algılanmalı’ şeklindedir. Bu yeni endüstrileşme sürecinde endüstrinin çevreye olan etkilerinin de en aza indirilmesi ve teknolojinin toplum için bir yardımcı olarak görev yapması hedeflenmektedir.

Japonya’da ortaya çıkan bu yeni felsefenin önündeki engellerin aşılarak endüstri 4.0 sürecinin toplumun sorunlarına çözüm üretmeyi hedefleyen toplum 5.0 sürecine alışılması gündeme alınmalıdır.

Durum kendi ülkemiz açısından değerlendirildiğin de ise, ülkemiz ne yazık ki henüz endüstri 4.0’ın gerisinde bir duruma sahip. TÜBİTAK’ın 2016 yılında 1000 özel sektör kuruluşuyla yapmış olduğu çalışma, sanayimizin dijital olgunluk seviyesinin endüstri 2.0 ile endüstri 3.0 arasında olduğunu göstermiştir.

Ülkemizde bazı şirket ve kurumlar Endüstri 4.0 konusunda araştırmalar yapmaktadır. Hasan Kalyoncu Üniversitesinin ARBİM, BERIC ve Uluslararası Ticaret ve Lojistik bölümü gibi birimleri de bunlar arasında yer almaktadır” dedi.