PANKREAS KANSERİ, GENELLİKLE ERKEN DÖNEMDE BELİRTİ VERMEDİĞİ İÇİN GEÇ EVRELERDE TANI ALIR

Prof. Dr. Balık, “Pankreas kanseri, erken dönemde fark edildiğinde cerrahi tedavi ile uzun süreli sağ kalım mümkündür” dedi.

PANKREAS VE GÖREVLERİ

Pankreasın, karnın üst arka kısmında, karaciğer ile dalak arasında yer alan, ekzokrin ve endokrin salgı gibi iki önemli işlevi olan bir organ olduğunu kaydeden Prof. Dr. Balık, “Ekzokrin kısmı sindirim enzimlerini üretirken, endokrin kısmı insülin ve glukagon gibi kan şekeri düzenleyici hormonları salgılar. Bu nedenle pankreas hem sindirim sistemi hem de metabolizma için hayati öneme sahiptir” şeklinde konuştu.

BELİRTİLER GENELLİKLE GEÇ ORTAYA ÇIKAR

Pankreas kanserinin belirtilerinin, tümörün yerleşim yerine göre değiştiğini anımsatan Prof. Dr. Balık, belirtileri şöyle özetledi:

“- Pankreasın baş kısmındaki tümörler genellikle sarılık, idrarda koyulaşma, kaşıntı gibi bulgularla kendini gösterir ve bu sayede daha erken fark edilebilir.

- Kuyruk kısmındaki tümörler ise uzun süre sessiz seyreder.

İleri evrelerde kilo kaybı, halsizlik, sırt ağrısı, bulantı, iştahsızlık, karında şişkinlik ve kusma gibi şikâyetler görülebilir.”

RİSK FAKTÖRLERİ

Pankreas kanseri için hem önlenebilir hem de önlenemeyen risk faktörleri olduğunu söyleyen Prof. Dr. Balık, risk faktörlerini şöyle sıraladı:

ÖNLENEBİLİR RİSK FAKTÖRLERİ:

- Sigara kullanımı (Riski 2 kat artırır)

- Aşırı kilo ve hareketsiz yaşam

- Diyabet

- Kronik pankreatit (Özellikle alkol ve sigara kullananlarda)

- Uzun süre kimyasallara maruz kalma

ÖNLENEMEYEN RİSK FAKTÖRLERİ:

- İleri yaş

- Kadın cinsiyet

- Genetik yatkınlık (Ailede pankreas veya diğer organ kanserleri).

Sağlıklı beslenme, sigaradan uzak durma ve düzenli kontrollerle bu riskler önemli ölçüde azaltılabilir.”

TANI NASIL KONUR?

Pankreas kanserinin, erken dönemde genellikle belirti vermediği için tesadüfen saptandığını belirten Prof. Dr. Balık, tanıya yönelik şunları söyledi:

“Tanıda ultrason, bilgisayarlı tomografi (BT), manyetik rezonans (MR), endoskopi ve PET-BT kullanılır. Bu yöntemler hem tanı koymada hem de cerrahi planlamada büyük önem taşır.”

TEDAVİDE CERRAHİ ÖN PLANDA

“Pankreas kanserinde en etkili tedavi cerrahidir. Tümörün yeri ve damarlarla ilişkisine göre organın bir kısmı veya tamamı çıkarılır. Bu ameliyatlar ileri düzey deneyim gerektirdiği için özelleşmiş cerrahi ekipler tarafından yapılmalıdır” diyen Prof. Dr. Balık, şöyle devam etti:

“Bazı hastalarda önce kemoterapi uygulanarak tümörün küçülmesi sağlanır, ardından cerrahiye geçilir. Genel Cerrahi uzmanları, bu süreçte onkoloji ve gastroenteroloji ekipleriyle iş birliği içinde çalışır. Ameliyat sonrası dönemde de hastaların yakın takibi büyük önem taşır.”

PANKREAS OLMADAN YAŞAMAK MÜMKÜN MÜ?

Pankreas olmadan da yaşamanın mümkün olduğunu ifade eden Prof. Dr. Balık, şu noktalara dikkat çekti:

“Ancak pankreas tamamen alındığında insülin eksikliği nedeniyle hastalar ömür boyu insülin tedavisi almak zorundadır. Ayrıca sindirim enzimleri de dışarıdan ilaç şeklinde verilir.”

ERKEN TANI HAYAT KURTARIR

“Erken evre pankreas kanserinde, zamanında yapılan cerrahi müdahale ve uygun tedaviyle uzun süreli yaşam mümkündür” diyen Prof. Dr. Balık, sözlerini şöyle tamamladı:

“Bu nedenle özellikle aile öyküsü bulunan, sigara içen veya yeni gelişen diyabeti olan kişilerin düzenli kontrollerini yaptırması gerekir.

Pankreas kanseri çoğu zaman sessiz ilerler; ama erken tanı ve cerrahi müdahale ile mücadele edilebilir. Unutmayın, vücudunuzu dinleyin, belirtileri hafife almayın.

Erken tanı, pankreas kanserinde de hayat kurtarır.”